شنبه, ۰۸ اردیبهشت ۱۴۰۳

مقاله ها

دانشنامه ـ مطالب مفید

سازمان ملل متحد روز پنجم دسامبر که در کشور ما مصادف با چهاردهم آذر است را به عنوان روز جهانی دا‌وطلبان نام گذاری کرده است تا به مناسبت این روز ارزش های خدمات داوطلبان بزرگ شمرده شود وداوطلبان مورد تشویق وتقدیر قرار گیرند ومردم به انجام خدمات داوطلبانه تشویق شوند.

خدمات داوطلبانه در جهان گسترش یابد و جوامع از نعمت حضورشان هرچه بیشتر برخوردار شوند .داوطلبان انسان های فرهیخته وارزشمندی هستند که با از خودگذشتگی سرمایه اجتماعی را پاس می دارند وتوسعه می دهند. اینکه افرادی به جای تمرکز بر خواسته ها وتمایلات منفعت طلبانه شخصی به دیگران بیندیشند وبرای بر طرف کردن نیاز ها و حوایج انسان های دیگر سعی وکوشش کنند، بسیار ارزشمند بوده لازم است نیکو شمرده وپاس داشته شود و به عنوان یک اقدام نکوهیده از آن یاد شود وهمگان برای انجام کارهای داوطلبانه تشویق شوند به گونه ای که انجام فعالیت های داوطلبانه وخیر خواهانه تبدیل به فرهنگ شود و به عنوان مشخصه جامعه برترشناخته شود. آنگاه است که چنین جامعه ای را می توان به عنوان پیشرو بر شمرد و از آن یادکرد . برخی آمار های منتشره حاکی از این است که حدود یک میلیارد نفر از جمعیت جهان به نوعی خدمات داوطلبانه انجام می دهند وماهیانه ساعاتی از وقتشان را برای کارهای انسان دوستانه صرف می کنند این خود گویای گستردگی ، اهمیت وارزشمندی فعالیت های داوطلبانه است.با توجه به این آمار ها کشور ماهم باید حدود هشت میلیون نفر داوطلب داشته باشد که تحقق آن نیازمند داشتن طرح و برنامه ای طولانی مدت است . اگر چه داوطلبان بصورت خود خواسته وبدون هیچ انگیزه مادی وبه عنوان یک اقدام عام المنفعه وآزادانه توانمندیشان را در اختیار جامعه قرار می دهند اما باید توجه داتشت که انجام فعالیت داوطلبانه به معنی کم دقتی، بی نظمی وانجام دل بخواه کارها نیست بلکه کارداوطلبانه اقدامی آگاهانه همراه با نظم وترتیب است که اهدافی متعالی دارد. تجربه نشان داده است افراد داوطلب معمولا بیشتر ودقیق تر نظم وترتیب محیط را رعایت می کنند ومجری خوب وظیفه ای هستند که به آنان محول شده است. داوطلبان هم متعهد به حضور به موقع برای انجام وظیفه بوده وهم نظم وشیوه انجام کار را حتی بهتر از دیگران رعایت می کنند ودر بسیاری از مواقع سرمشق دیگران می گردند. پس مورد توجه واحترام ویژه هستند . داوطلبان با انجام درست وظیفه ای که به آنان محول شده است احساس شادی ونشاط می کنند واینکه برای جامعه فردی مهم وتاثیر گذار هستند ، افتخار می کنند . در عین حال انجام کار داوطلبانه فوایدی ازجمله آموزش دیدن ومواجهه با چالش های محیط کسب وکار را دارد این انسان ها با کسب تجربه ومهارت فوایدی هم خواهند برد زیرا بسیاری از افراد بعد از مدتی انجام خدمات داوطلبانه وکسب توانمندی در همان جایگاه یا مکان مشابه استخدام می شوند ومتصدی شغلی می گردند وسال ها بدان می پردازند . در ایران سازمان داوطلبان جمعیت هلال احمر بزرگترین دستگاهی است که نیروهای علاقمند را در سنین مختلف جذب کرده وآموزش می دهد .تا به هنگام بروز حوادثی مثل سیل وزلزله وآتش سوزی وموارد مشابه خدماتشان را به افراد آسیب دیده به رایگان ارائه دهند. موسسه های خیریه ونیکوکاری نیز بدلیل آنکه نهادهایی مردمی غیر انتفاعی وعام المنفعه هستند که موسسین آن هیچ نوع منافع وانتفاع وانتظار سوداگرانه ندارند مورد توجه افراد علاقمند قرار می گیرند وبیشترین افراد داوطلب را جذب وسازماندهی می کنند . بطوریکه امروزه موسسه مردم نهادی که افراد داوطلب بیشتری را جذب کرده به آن افتخار می کند وآن راعامل موفقیت خود می داند .بدیهی است که بهره گیری از نیرو های داوطلب در کاهش هزینه های این تشکل ها بسیار اثر گذار است . با عنایت به ضرورت بهره گیری از خدمات داوطلبان وتوسعه سرمایه اجتماعی در کشور از مدیران دستگاهای ذیربط انتظار می رود آموزش فعالیت های داوطلبانه را در همه تشکل های اجتماعی در مدارس ،دانشگاه ها و رسانه ملی عملیاتی کنند و بمنظور تشویق و ترغیب کودکان، جوانان و دیگران به انجام خدمات داوطلبانه به شکل سازماندهی شده عمل نموده وبرای موارد ضروری وآینده کشور برنامه ریزی کنند . از آنجاکه مردم کشور مادر انجام فعالیت های جمعی و گروهی نسبت به سایر کشور ها از جایگاه ممتازی بر خور دار نیستند و توفیقات کمتری دارند برنامه ریزان و مدیران کشور لازم است برای رفع این نقیصه وپرورش تفکرات واقدامات جمع گرایانه به شکل پایدار و اثرگذار برنامه ریزی کنند زیرا جهان مدرن هر روز به سمت برنامه ها و اقدامات جمع گرایانه وانجام کار های تیمی وگروهی جلو می رود. توجه داشته باشیم که انجام خدمات داوطبانه وخیر خواهانه راهکار بسیار موثری برای فرهنگ سازی خیر خواهی ونیکوکاری وتربیت انسا ن های خدا جو ودیگر دوست است لذا دستگاه قانون گذاری کشور یعنی مجلس شورای اسلامی باید برای تسهیل انجام خدمات داوطلبانه وسامان دهی این نوع خدمات به قانون گذاری بپردازد وبرای آن ضوابط ومقررات تصویب کند تا برای حذف چالش هایی که بعضا در محیط های کاری داوطلبان مشاهده می شود راهکار قانونی ارائه گردد و داوطلبان با عزت واحترام بتوانند خدماتشان را به جامعه ارائه دهند و جامعه مدنی نیز از حضورشان بهرهمند شود. بخصوص که آموزه های دینی وفرهنگ ملی ما انجام خدمات خیر خواهانه وداوطلبانه را بسیار ارزشمند دانسته وتشویق وتوسعه کرده است .چنانچه فرموده اند :

                                                                         توکز محنت دیگران بی غمی                              نشاید که نامت نهند آدمی