در قرآن مجید آیات متعددی برای ترغیب و تشویق مردم و کمک به ایتام، کودکان بیسرپرست، نیازمندان و در راه ماندگان وجود دارد و مسلمانان مکررا به دستور دینی خود مکلف به توجه ویژه به اقشار نیازمند شدهاند. ائمه علیهالسلام نیز فرمایشات و سفارشهای بسیاری برای کمک به نیازمندان فرمودهاند، ضمن آنکه خداوند در سرشت همه انسانها تمایلات انساندوستانه و دیگر دوستی به ودیعه نهاده است. معصوم در مورد میزان کم توان کمک به دیگران فرمودهاند خیر هر چقدر هم کم باشد، میرسید که خداوند خودش برکت میدهد و تاثیرگذار میشود و فرمودهاند خداوند جزای یک را به ده برابر میدهد. کمک به نیازمندان در همه ادیان و فرهنگها مورد توجه ویژه است بهطوریکه در همه نقاط جهان ثروتمندان بسیاری با اختصاص بخشی از اموال خود برای حمایت از دیگران نام خود را در تاریخ ثبت کردهاند که از بین ایشان بیل گیتس آمریکایی که بخش بزرگی از اموالش را با ایجاد یک موسسه خیریه بزرگ و انجام کارهای نیکوکاری متعدد در نقاط مختلف جهان به نمایش گذاشته است، بیشتر شناخته شده است. در کشور خودمان هم نیکوکاران ثروتمند زیادی هستند که در حوزههای مدرسهسازی، بهداشتی و درمانی، حمایت از ایتام، نیازمندان و سایر زمینهها اقدامات بسیار تاثیرگذاری انجام دادهاند. برای نمونه خدا رحمت کند مرحوم حافظی را که مدارس متعددی ساختهاند یا آقای سیدناصر محمد سیدی علاوه بر ساخت چند مدرسه و اماکن مذهبی و انجام دیگر فعالیتهای نیکوکارانه، موسسه خیریه عترت بوتراب را تاسیس کرده است که حدود دوازده هزار کودک یتیم و مادرانشان را در استانهای محروم تحت حمایت دارند. البته تعداد این بزرگواران انساندوست بسیار است، امکان ذکر نامشان اینجا نیست و شاید راضی نباشند که نامشان درج شود. اگرچه یکی از اهداف روز احسان و نیکوکاری بزرگداشت این عزیزان انساندوست است و ما برای ترویج کار خیر و معرفی خیرین باید از ایشان یاد کنیم. ضمن احترام و سپاس از ثروتمندان اهل خیر که به مدد و یاری ایتام و نیازمندان میپردازند برای توسعه فرهنگ خیرخواهی و نیکوکاری در کشور آنچه لازم است مورد عنایت و توجه متولیان مسئول در حوزه نیکوکاری قرار گیرد آن است که دیگر دوستی باید از کودکی و از دوران مدرسه به دانشآموزان آموزش داده شود و ارزشهای آن در کتب درسی درج گردد و تکرار شود تا همه جمعیت کشور نیکوکار شوند و در آینده سهم خود را به جامعه ادا نمایند. باید نیکوکاری از طریق رسانهملی بهطور منظم و برنامهریزی شده به مردم آموزش داده شود و برنامههای متعدد گذاشته شود و از اهل خیر نام برده شود، اگرچه گفته شده کار خیر اگر در پنهان انجام شود، ثواب بیشتری دارد لیکن ما باید به دنبال تبدیل همه مردم به خیر باشیم و به یاد داشته باشیم که کار خیر جیب پرپول نمیخواهد بلکه عشق به انسانیت میخواهد. ما کشوری با ۸۵میلیون نفر جمعیت هستیم، اگر هر فردی روزانه فقط هزار تومان برای کار خیر اختصاص دهد، جمعش میشود ۸۵میلیارد تومان که با آن میشود بسیاری از مشکلات طبقات فرودست جامعه را برطرف کرد. در کشور هماکنون حدود چهل هزار موسسه خیریه و نهاد مردمی به صورت رسمی و غیررسمی فعالیت میکنند که بیش از یک میلیون نفر به نوعی در این تشکلها درگیر امور دیگر دوستی هستند اما نیاز مردم بسیار زیاد است و متاسفانه با فقر گسترده روبهرو هستیم. ما این امکان و زمینه را داریم و آموزههای دینیمان به ما دستور داده، همه وارد کار خیر شویم و در این مسیر از یکدیگر سبقت بگیریم تا انشاءا... نیازمندی باقی نماند. اگر هرکس وظیفه خود را در این راه پربرکت به انجام رساند، مطمئن هستیم فقر موجود از بین خواهد رفت.
نبیاله عشقیثانی مدیرعامل شبکه ملی خیریههای حامی ایتام