روز جهانی سالمندان را در حالی پشت سر گذاشتیم که در اوج بحران کرونا هیچ توجه ویزه ای به آنان نشد روزی جهانی به این مهم اختصاص داده شده تا کشورها در این روز به سالمندان توجه و آنان را تکریم کنند و ما بی تفاوت از کنارش گذشتیم..
توسعه علم و دانش در دهه های اخیر و رعایت مراقبت های بهداشتی و درمانی از سوی مردم موجب بالا رفتن طول عمر و افزایش امید به زندگی تا حدود نود سالگی شده است به طوری که اگر ۶۰ سالگی را آغاز سالمندی بدانیم حدود یک سوم عمر انسان ها در دوران سالمندی سپری می شود و آمار سالمندان جهان به یک میلیارد نفر رسیده است که عدد بسیار بزرگی است.
سازمان بهداشت جهانی سالمندان را به سه گروه تقسیم کرده است؛
یکم ۶۰ تا ۷۴ را سالمندی جوان، دوم ۷۴ تا ۹۰ سالگی را دوران سالمندی، سوم ۹۰ سالگی و بیشتر را سالمندی پیر نامیده است.
بررسی ها نشان می دهد که توسعه یافته ترین کشور ها سالخورده ترین جمعیت سالمندی را دارند، از این نظر اروپا پیرترین قاره جهان است زیرا ۲۰٪جمعیت آن پیر هستند.
این موضوع یک برنامه ریزی طولانی مدت اقتصادی و اجتماعی را ضروری کرده است. برنامه هایی که باید زندگی سالمندان را از ابعاد جسمی، ذهنی، روانی و فرهنگی در یک دوره سی ساله مورد توجه قرار دهد. اکنون کشور ها باید منابع بیشتری را صرف اجرای طرح های حمایتی، مراقبتی و بهداشتی درمانی برای سالمندان کنند تا زندگی برای آنان در آخرین مرحله حیاتشان قابل تحمل و همراه با سلامت،شادابی و نشاط باشد. برنامه های مراقبت از سالمندان مسئولیت جدیدی برای کشور ها ایجاد کرده است که تا کنون چندان مورد عنایت قرار نمی گرفت.
اگر چه سالخوردگی جمعیت براساس نظر سازمان بهداشت جهانی یک موفقیت است در صورت عدم برنامه ریزی تبدیل به یک چالش مهم می شود.
در کشور ما سالمندان 7/8 درصد جمعیت کشور را تشکیل می دهند که همچنان رو به افزایش است؛ بطوری که در 10 سال آینده به هشت میلیون نفر می رسد و این هشدار مهمی برای برنامه ریزان کشور است تا از هم اکنون برنامه های حمایتی، مراقبتی، رفاهی و بهداشتی مناسب با دوران سالخوردگی را مورد توجه قرار دهند. از منظر پزشکی با افزایش زندگی در دوران سالمندی به حدود ۳۰سال از زندگی فرد، ضرورت های مراقبتی، بهداشتی و درمانی اهمیت فوق العاده ای پیدا می کند زیرا بیماری های مختلفی در این سنین بروز و ظهور پیدا می کند که تخصص خود را می طلبد، این جاست که طب سالمندی بعنوان یک تخصص مهم و دانش رو به توسعه مطرح می شود.
بخصوص که می تواند پیامدهای مهمی مثل زوال عقل یا آلزایمر را همراه داشته باشد و به چالش اصلی سالمندان و خانواده آن ها تبدیل شود ضمن آن که بروز بیماری های قلبی عروقی و سرطان نیز در سالمندان نسبت به سایر گروه های سنی افزایش بالاتری دارد.
از منظر زندگی اجتماعی و خانوادگی اگر چه حضور سالمندان در خانواده و در کنار فرزندان، نوه ها و نتیجه ها باعث برکت و شادابی محیط خانواده است و انرژی بسیار مثبتی ایجاد می کند و به روابط خانوادگی عمق می بخشد، مسئولین سازمان بهزیستی می گویند حدود ۲۰هزار نفر از سالمندان در۳۰۰ مرکز نگهداری و خانه سالمندان در نقاط مختلف کشور زندگی می کنند که آن ها هم مشکلات و چالش های خود را دارند.
نکته پایانی آنکه جمعیت کشور رو به سالمند شدن است بنابراین برنامه ریزان باید از هم اکنون به فکر ارائه طرح و برنامه هایی باشند که در دوران پیک سالمندی کشور به آن نیازمند است.
نبی‌الله عشقی‌ثانی
عضو شبکه ملی خیریه های حامی ایتام